پژوهشگروبلاگ شخصی قاسم صفایی نژاد

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «رسانه اسلامی» ثبت شده است

یادداشت مقالات

الگوی آرمان‌گرایی واقع‌بینانه به مثابه ایدئولوژی در مدیریت انقلابی رسانه

این نوشتار در ابتدا به تعریف ایدئولوژی پرداخته و بر آن شده که ایدئولوژی بیش از هر سپهر انسانی، در عرصه رسانه کارکرد می‌یابد. پس از نقد نقش ایدئولوژی در رسانه پست مدرن و نیز نقد تعاریفی که ایدئولوژی را لزوما در خدمت منافع طبقات حاکم و تحریف واقعیت می‌دانند، سپس با معرفی ایدئولوژی به مثابه امری گریزناپذیر در علوم انسانی به طور کلی و در علم رسانه به طور خاص، سعی بر الگوسازی مدل اسلامی مدیریت رسانه داشته است. در نهایت از «رسانه اسلامی» در معنای اَبَرواقعی یا فراواقعیت تعبیر نموده که فراسوی واقعیت، در عین حال در پیوند و تطابق با واقعیت و معطوف به آرمان و حقیقت است. مکتوب پیش رو الگوی آرمان‌گرایی واقع‌بینانه را به مثابه ایدئولوژی اسلامی و با خصوصیت نفی سکولاریزم - که نگاهی دوگانه‌انگار به آرمان و واقعیت دارد - و حقیت‌گرایی بیان کرده است. همچنین این مقاله با مقایسه هستی‌شناسی در گفتمان احیاگر - که مبدع آن اقبال لاهوری است- و گفتمان پست مدرنیسم که پدر آن فردریش نیچه است، تفاوت مبنایی و هستی‌شناسانه رسانه پست مدرن و رسانه اسلامی که باید در پی احیای دین باشد را نشان داده است. در این جستار آرمان‌گرایی واقع‌بینانه به مثابه هستی‌شناسی و مدیریت انقلابی به منزله روش‌شناسی، دو اساس شکل‌گیری رسانه اسلامی معرفی شده‌اند. آرمان‌گرایی واقع‌بینانه با هم‌سازی، هم‌وندی و هم‌ورزی آرمان و واقعیت، مدیریت و انقلاب، دنیا و آخرت، جسم و روح، دین و دنیا و دین و سیاست معرفی گشته است. 

این مقاله به عنوان یک «مدل» و نه «نظریه»، تنها به چیستی و چگونگی موضوع می‌پردازد، چرا که وظیفه هر مدلی همین است و همچون نظریه به چرایی و تعلیل نمی‌پردازد. کل مقاله به آیایی امکان موضوع خویش پرداخته و مدعا (Thesis) را بر امکان آرمان‌گرایی واقع‌بینانه در مدیریت رسانه نهاده است.

 

واژگان کلیدی:

ایدئولوژی، رسانه اسلامی، مدیریت انقلابی، آرمان‌گرایی واقع‌بینانه

 

این مقاله در نخستین همایش بین المللی مدیریت رسانه با رتبه ISC پذیرفته شده است و  در شماره سیزدهم ماهنامه علمی تخصصی مدیریت رسانه منتشر شده است. مقاله را می‌توانید از اینجا دریافت نمایید. 

این مقاله با همراهی و همکاری جناب آقای محسن سلگی انجام شده است.


 

یادداشت معرفی کتاب و فیلم

الگوی مطبوعات و رسانه‌های اسلامی

«الگوی مطبوعات و رسانه‌های اسلامی» نام کتابی است که در سال 1382 توسط «حمید مولانا» به زبان فارسی تألیف شده است.
مؤلف کتاب در مقدمه کتاب بیان می‌کند که:
«انقلاب اسلامی در این دو دهه موفق شده است، الگوهای اصیل، مستقل و اسلامی در نهادهای مختلف حکومت و دولت و به ویژه در قوای سه گانه مجریه، مقننه و قضاییه به وجود آورد. مقام رهبری و نهاد ولایت فقیه اصیل‌ترین و بهترین نمونه از ابتکارات انقلاب اسلامی می‌باشد. شورای نگهبان، مجلس خبرگان و بسیاری دیگر از سازمان‌های امروزی امثال روشنی از نهادهای انقلاب و جمهوری اسلامی ایران می‌باشند ولی در تفکر و سازماندهی و پیاده کردن یک الگوی انقلابی و اسلامی که کل سیستم: 1. مطبوعاتی و رسانه‌ای؛ 2. تشکل سیاسی و احزاب؛ 3. تعلیم و تربیت عالی و دانشگاهی را در برگرفته، مستقل باشد، غفلت شده است...
... تحقیقات نیم قرن اخیر در مورد مطبوعات و نظام‌های رسانه‌ای کشورها و مناطق مختلف نشان می‌دهد که همیشه رابطه مستقیمی بین الگوی مطبوعات و الگوی سیاسی و اقتصادی هر نظام وجود دارد. سوالی که برای جمهوری اسلامی ایران باید مطرح باشد، این است که آیا یک سیستم مطبوعاتی که مخلوطی از ایده‌ها و ارزش‌ها و الگوهای لیبرالیستی و غیرلیبرالیستی غرب می‌باشد، می‌تواند محافظ نظام انقلابی و اسلامی و به موازات نهادهای دیگر رشد و نمو کند؟...
... در ایران «آزادی مطبوعات» جوابی عام به همه مسائل بوده است، بدون اینکه سؤال شود، درد اصلی چیست؟ تاریخ مطبوعات ایران تاریخ «جواب» بوده است، نه تاریخ «سؤال»...
... تصاویر و تئوری‌های مطبوعات و رسانه‌های جمعی در تاریخ ایران از جنبه فلسفی، سیاسی، جامعه شناسی و ناسیونالیسم غرب مطرح شده است و نه از جنبه اسلامی و ملی و سنتی. به این دلیل تئوری مطبوعات در ایران اصالت مستقل به خود را تا حدود زیادی ندارد. برهان مطبوعات و رسانه‌های جمعی برهان «دموکراسی» و «آزادی» است که در محیط و فرهنگ اروپا و آمریکا و در محیط سرمایه‌داری و سوسیالیستی آنها رشد و نمو کرده است. اینگونه تناقضات در طول تاریخ، مطبوعات و رسانه‌های جمعی ایران را به رسانه‌های تفریقی مبدل کرده است. مطبوعات به جای یک نیروی مؤثر در همبستگی جامعه و آزادی حقیقی و واقعی، به یک نهاد تفرقه‌آور تبدیل شده است.»
در ادامه پروفسور مولانا به بحث‌های زیر پرداخته است که خواندن آن به تمامی علاقه‌مندان توصیه می‌گردد:
- نظریه‌های مربوط به فرهنگ و جامعه
- آزادی مطبوعات و رسانه‌ها
- تئوری‌ها و الگوهای مطبوعات و رسانه‌ها
- فرهنگ مبتذل و رسانه‌های غرب
- تناقضات در مطبوعات و رسانه‌های لیبرالیسم
- فرهنگ و مطبوعات و رسانه‌های اسلامی
- نظریه همگرا در فرهنگ و ارتباطات
- کالبدشناسی مطبوعات و رسانه‌ها
- مالکیت مطبوعات و رسانه‌ها
- کنترل مطبوعات و رسانه‌ها
- ریشه‌های بحران مطبوعات در ایران
- ارتباطات و رسانه‌ها در اسلام
- اخلاقی مطبوعاتی و رسانه‌ای
- بسیج روزنامه‌نگاران مسلمان
- پایه‌های اسلامی اخلاق مطبوعاتی و رسانه‌ای
- مدلولات و الگوی مطبوعات و رسانه‌های اسلامی

 

 

 

* می‌توانید خلاصه کتاب و نقد آن را از اینجا دانلود نمایید.