ادغام و گروهی شدن شرکت‌ها در صنایع مختلف چند دهه‌ای است که در دنیا به صورت جدی پیگیری می‌شود. شرکت‌ها و مؤسسات گوناگون با توانایی‌های متفاوت (از نظر مالی، تخصصی، نیروی انسانی، فنی و ...) در کنار هم قرار می‌گیرند تا با هم‌افزایی و استفاده از توان یکدیگر اثر بیشتری در بازار صنعت خود داشته باشند.
رسانه‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و ادغام یا فعالیت اشتراکی و گروهی آنها، اثرگذاری آنان را برای دستیابی به هدف مطلوب تسهیل می‌کند. متأسفانه ادبیات پژوهش اداره هولدینگی در کشورمان ضعیف و در بخش رسانه تقریبا نایاب است. این مقاله سعی دارد که ضمن آشنایی با مفاهیم نظری در حوزه اداره هولدینگی، کمی بیشتر در مورد اداره هولدینگی رسانه‌ها و یکی از مهم‌ترین اهداف یعنی هم‌افزایی بحث کند.
واژگان کلیدی: هولدینگ، مدیریت رسانه، ساختار سازمانی، هم‌افزایی.
این مقاله در شماره ۳۶ ماهنامه علمی تخصصی مدیریت رسانه منتشر شده است. نسخه الکترونیک این ماهنامه را می‌توانید از اینجا خریداری نمایید.
یکی از انواع قالب‌های رسانه‌ای در سده اخیر، ویدئو است. ویدئو در رسانه‌های جمعی به صورت سینما و تلویزیون و در نهایت لوح‌های فشرده مانند سی‌دی و دی‌وی‌دی نمود یافت و در رسانه‌های نوین به اشکال مختلفی مانند سرویس ویدئو استریم، آی‌پی‌تی‌وی (تلویزیون تعاملی)، وی‌او‌دی (سرویس ویدئوی درخواستی)، تلویزیون اینترنتی، سامانه‌های اشتراک ویدئو و سایر کانال‌های توزیع رشد کرد.
هر چند که هنوز مدت تماشای ویدئوهای آنلاین به مدت تماشای تلویزیون نرسیده است اما ویدئوهای آنلاین به شدت در حال رشد هستند و تماشا از طریق تلویزیون در حال کاهش. با وجود اینکه میانگین تماشای ویدئو از طریق تلویزیون سنتی ۲.۵ ساعت در هفته کاهش یافته است، اما با توجه به افزایش ۴ ساعته تماشای ویدئوی آنلاین در هفته، مجموع تماشای ویدئو ۱.۵ ساعت در هفته افزوده شده است.
در این گزارش راهبردی سعی شده است تا ضمن معرفی هر کدام از انحای مصرف ویدئوی آنلاین، وضعیت مصرف به تفکیک در حوزه‌های مختلف طبق آخرین گزارش‌های جهانی تشریح شود و تا حد ممکن گزارش‌های ملی نیز ارائه شود. دو بخش اصلی ویدئوهای آنلاین یعنی ویدئو استریم و سامانه‌های اشتراک ویدئو مورد توجه بیشتری قرار گرفته‌اند. پس از آن سعی شده است تا با استفاده از روند موجود، با پیش بینی آینده، تحلیل و بررسی در مورد اثرات فرهنگی رژیم مصرف رسانه‌ای جدید ارائه شود. در پایان پیشنهادهای راهبردی برای رفع ضعف‌ها و طی مسیر به سمت مطلوب ارائه شده است.
با توجه به نو بودن موضوع، دست تمامی اساتید، پژوهشگران و فعالان این حوزه را جهت یاری در تکمیل این گزارش راهبردی به گرمی می‌فشاریم.
متن کامل این گزارش راهبردی را می‌توانید از مرکز پژوهشی آرا تهیه فرمایید.
* این گزارش راهبردی بخش نخست سلسله گزارش راهبردی «آینده رسانه‌های نوین و اثرات فرهنگی آن» است.
دقیقا ۵ سال پیش در تاریخ ۳ دی، مجوز فعالیت ماهنامه علمی تخصصی مدیریت رسانه صادر شد. مهدی قصمریان با دغدغه بسیار این مجوز را گرفت و با پشتکار و صبوری آن را تا به امروز که شماره ۳۶ آن منتشر می‌شود پیش برد. چگونگی روند آن را سال گذشته و در افتتاح سایت مرجع مدیریت رسانه اینجا نوشتم و قصد تکرار گفته‌های قبلی را ندارم.
دی ماه سال ۹۲ بود که پس از ۳ شماره جانشین سردبیر وقت (جناب آقای دکتر مهدی‌پور) بودن، شماره ۴ را به عنوان سردبیر منتشر کردم و تا امروز که ۴ سال از آن تاریخ می‌گذرد، شماره ۳۶ آن به لطف خدا منتشر می‌شود.
دانشجویان و علاقه‌مندان به مدیریت رسانه می‌دانند که این رشته نوپا با کمبود مقالات علمی مواجه است و منابع برای یادگیری دانشجویان به شدت کمیاب است. در این ۴ سال سردبیری، با انتشار ۳۳ شماره، توانستیم به لطف همکاری حدود ۱۷۰ نویسنده، بیش از ۳ هزار صفحه تولید مقاله فارسی را طی ۲۶۵ مقاله انجام دهیم و نزدیک به ۵۰۰ صفحه مقالات به روز انگلیسی این حوزه را بازنشر نماییم.
سعی کردیم به راحتی در دسترس مخاطبان باشیم بنابراین علاوه بر نسخه چاپی، به صورت دیجیتال در فیدیبو و کتابراه نسخه کامل را با قیمت نیم‌بها در اختیار مخاطبان گذاشتیم و در نورمگز و مگیران نمایه شدیم. همزمان راه‌های دسترسی مختلفی در رسانه‌های اجتماعی ایجاد کردیم تا صدای مخاطبان را نیز بشنویم.
سعی کردیم راهی برای علاقه‌مندان این رشته باز کنیم تا با این رشته، ظرفیت‌های دانشگاه‌ها، منابع کنکور، اساتید بزرگوار آن و دروس دانشگاهی آن آشنا شوند که این نیاز از طریق ایجاد سایت مرجع مدیریت رسانه تا حد قابل قبولی پاسخ داده شده است.
مقدمات کارهای بزرگ دیگری نیز آماده شده است که به مرور و طی ماه‌های آتی به علاقه‌مندان معرفی خواهد شد.
این ۴ سال تجربه خوبی بود که می‌توان با کمترین هزینه، یک نشریه را زنده نگه داشت و ثابت‌قدم پیش رفت. چند هفته قبل تصمیم گرفتم که پس از ۴ سال، فکر و ایده و توان جدیدی اضافه شود تا شاید تحولات به سمت پیشرفت، از راه‌های دیگری نیز آزمایش شود و زودتر به موفقیت برسد. هر چند از سردبیری ماهنامه استعفا دادم اما ان شالله در کنار تیم مدیریت رسانه می‌مانم تا همه بتوانیم در حد وسع و توان خود برای پیشبرد این رشته بکوشیم.
از همه افرادی که در طول این مدت، مرا یاری کردند سپاسگزارم و طلب حلالیت بابت تقصیرات دارم و برای همکار ارجمندم، سرکار خانم دکتر حق شناس که سردبیری این ماهنامه را پذیرفته‌اند، آرزوی موفقیت می‌کنم.
در این گزارش راهبردی سعی شده است پس از معرفی اجمالی نشر کتاب، به وضعیت فعلی نشر کتاب الکترونیک در جهان و ایران پرداخته شود. نشر کتاب الکترونیک یک صنعت فرهنگی است که در دو دهه اخیر و به ویژه در ده سال گذشته به شدت در جهان رو به رشد بوده است و با اضافه شدن دستگاه کتابخوان کیندل در سال ۲۰۰۷ روند صعودی آن شیب قابل ملاحظه‌ای را تجربه کرده است. در سال ۲۰۱۲ تعداد کتاب‌های کاغذی فروخته شده در امریکا با تعداد کتاب‌های الکترونیک فروخته شده در این کشور برابر شد و پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۱۸ درآمد ناشی از فروش کتاب الکترونیک نیز با درآمد ناشی از کتاب کاغذی برابر شود. این صنعت اما در ایران مسیر متفاوتی را طی می‌کند. به دلیل عدم وجود زنجیره کامل کتاب الکترونیک یعنی «محتوا»، «پلتفرم» و «دیوایس» رشد آن به کندی به وقوع می‌پیوندند و البته دلیل مهم‌تر بیمار بودن کلی صعنت نشر کتاب در ایران است که نباید به دست فراموشی سپرده شود. در قلب و بطن این گزارش راهبردی سعی شده است که تأثیر و تأثر فرهنگ و کتاب الکترونیک نیز پرداخته شود حتی اگر به صورت مستقیم به آن پرداخته نشود.
در پایان این گزارش راهبردی راهبردهایی جهت استفاده از فرصت کتاب الکترونیک در ایران عزیزمان پیشنهاد می‌شود. به دلیل نو بودن موضوع، دست یاری به سوی تک تک فعالین و پژوهشگران این حوزه دراز می‌کنیم و این گزارش را خالی از نقص و اشتباه نمی‌دانیم.
متن کامل این گزارش راهبردی را می‌توانید از مرکز پژوهشی آرا تهیه فرمایید.
* این گزارش راهبردی بخش نخست سلسله گزارش راهبردی «آینده رسانه‌های نوین و اثرات فرهنگی آن» است.
یادداشت من در مورد «کمپین و جنبش‌های اجتماعی» که در صفحه 46 شماره 84 ماهنامه مدیریت ارتباطات منتشر شده است را می‌توانید از اینجا مطالعه کنید.
