پژوهشگروبلاگ شخصی قاسم صفایی نژاد

۱۲۱ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «رهبری» ثبت شده است

نقل قول

تبعیض عادلانه!

 
در برنامه‌ریزى براى نخبگان، هدف ما باید چه باشد؟ البته هدف نباید به‌هیچ‌وجه تحقیرِ غیرنخبگان باشد؛ چون غیرنخبگان ممکن است کارهایى انجام دهند که بسیار برجسته و ممتاز و والا باشد؛ این بدیهى است. اما یک جامعه بدون دارا بودن استخوان‌بندیهاى ذهنىِ قوى، در حرکت جهانى نخواهد توانست از سربالاییهاى دشوار و پیچهاى سخت عبور کند. بنابراین، جامعه همچنان که به بدنه‌ى فکرى نیاز دارد، به نقطه‌ى ممتاز فکرى هم نیاز دارد. بنابراین اگر هوشمندانى در جامعه هستند که از لحاظ ذهنى نخبه‌اند، اینها مى‌توانند به پیشرفت علم و فرهنگ و هنر و کار و پیشرفت هر چیزى که جامعه به آن نیاز دارد، کمک کنند. بنابراین، منهاى این‌که ما بخواهیم غیرنخبه را مورد تغافل قرار دهیم، باید براى نخبگان، حسابى باز کرد. ممکن است به نظر بیاید این یک تبعیض است؛ اما تبعیض همه جا غیرعادلانه نیست؛ گاهى اوقات تبعیض، عین عدالت است. این حساب باز کردن براى نخبگان، عین عدل است؛ به خاطر این‌که ما باید نخبه و هوشمند را در حدّى که مى‌تواند رشد کند، رشد بدهیم.

 هدف دیگرى که در خصوص برنامه‌ریزى براى نخبگان وجود دارد، این است که اینها احساس کنند مى‌توانند از استعداد خود استفاده نمایند؛ احساس بن‌بست نکنند. صحبت فرار مغزها مى‌شود. فرار مغزها ابعاد گوناگونى دارد. یک بُعد بسیار زشت و بد آن این است که بیگانگانى مى‌خواهند بیایند از ثروت ملىِ انسانىِ یک کشور سوء استفاده کنند. کشورى انسانهایى را پرورش دهد و استعدادهایى را - با همه‌ى عوامل به وجود آورنده‌ى استعدادهاى درخشان - به وجود آورد و به قول دوستمان این را در طبق اخلاص بگذارد و به دیگران بدهد؛ دیگران هم بیایند با صرف پول - که غالباً زحمت دیگرى هم نمى‌کشند - این ثروت را به ثَمَن بَخْس از این ملت بگیرند و او را محروم کنند؛ این، بُعد بسیار بد و دردناک قضیه است.

بُعد دیگرى هم وجود دارد که البته به این بدى نیست؛ اما آن هم فى‌نفسه خوب نیست. آن این است که جوان نخبه‌اى احساس کند که در محیط خارج از کشور، زندگى به او راحت‌تر و خوشتر مى‌گذرد و دغدغه‌اش کمتر است؛ شغل بهترى پیدا مى‌کند و امکانات تحصیلىِ بهترى دارد. بنابراین، این‌جا را رها کند و برود. این هم بُعدى از ابعادِ نامطلوب این کار است.

بُعد دیگرى در این کار وجود دارد و آن، عشقِ به علم است. من یکى دو سال پیش از این به جماعتى از جوانان که این‌جا بودند، در خصوص رفتنِ نخبگان به خارج از کشور گفتم: مى‌شود اسم این را مهاجرت نخبگان براى تکمیل خود و استفاده از امکانات موجود دنیا گذاشت؛ منتها با این نیّت که این تکمیل، براى کشورشان و مردمى که آنها را پرورش دادند و به آنها خدمت کردند، باشد.

 

بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار جمعى از برگزیدگان المپیادهاى جهانى و کشورى و افراد ممتاز آزمونهاى سراسرى سال 80 و 81؛ 1381/7/3
 
نقل قول

چشمه جوشان

 

من یک وقت در جمع دانشجویىِ دیگرى گفتم هیچ ننگمان نمى‌کند که علم را از غربى‌ها و اروپایى‌ها یاد بگیریم؛ اما ننگمان مى‌کند که همیشه شاگرد بمانیم. شاگردى مى‌کنیم تا استعداد خود را پرورش دهیم و از درون بجوشیم. ما نمى‌خواهیم مثل استخرى باشیم که آبى را در ما سرازیر کنند و هر وقت هم خواستند، آب را بکشند یا اجازه ندهند بیاید، یا هرگونه آب آلوده‌یى را در این استخر بریزند. ما مى‌خواهیم مثل چشمه‌ى جوشان باشیم؛ مى‌خواهیم از خودمان بجوشیم؛ مى‌خواهیم استعدادهاى خود را به‌کار بگیریم. من به هرجا نگاه مى‌کنم، امکان به‌کارگیرى این استعدادها را مى‌بینم.

 

 
بیانات آیت الله خامنه‌ای در دیدار دانشگاهیان استان کرمان؛ 1384/2/19
 
نقل قول

تکلف استدلال

ما در زمان ائمه (علیهم‌السّلام)، مباحثات زیادى از طرف ائمه و اصحاب ائمه داشتیم؛ در همه‌ى این مباحثات، جهت جبهه‌ى حق این بوده است که ایمان‌ها را مستحکم و شبهه‌ها را برطرف کند، نه این که ایجاد شبهه بکند! در دانشگاه بایستى با ایجاد شبهه، مقابله بشود و با شبهه هم مبارزه و کار علمى و قوى انجام گیرد. ما استدلال و حرف محکم و متقن، کم نداریم؛ ما سرمایه‌ى عظیمى از اندیشه و فکر در اختیار داریم. البته هیچ معتقد هم نیستم که بایستى با کسى که فکر غلطى دارد، برخورد خشن صورت بگیرد؛ این را هم بدانید، به هیچ وجه!
یکى از چیزهایى که به پا گرفتن فکر غلط کمک مى‌کند، برخورد غیرفکرى با آن است. بعضی‌ها خوششان مى‌آید که یک حرف بى‌ربط مهملى بزنند، بعد به‌جاى این‌که یک نفر بلند شود، در مقابلشان بایستد و بگوید این حرف شما به این دلایل، باطل است، یک نفر بلند شود و فحششان بدهد! از خدا مى‌خواهند! چون تکلّف استدلال، از روى دوششان برداشته مى‌شود و راحت مى‌شوند؛ در موضع مظلومیت و حق به‌جانبى مى‌گویند بله، نمى‌گذارند ما حرف بزنیم! حالا هم مى‌بینید که بعضی‌ها حرف مهملى را مى‌زنند، هیچ کس هم در مقابل، هیچ چیز نمى‌گوید، ولى فوراً داد مى‌زنند که آقا، نمى‌گذارند ما حرف بزنیم! نه آقا، کى نمى‌گذارد؟ حرفت را بزن؛ کسى که جلوى حرف را نگرفته است.



بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار شرکت‌کنندگان در همایش آسیب‌شناسی انقلاب 1377/12/15
 
یادداشت

بابی انت و امی...

دشمن نمی‌فهمد من چه می‌گویم:
فدای گریه‌های قنوط نماز عید فطر تو...

 
 
 
یادداشت

علی (ع)، محور وحدت

 
دکتر آذرشب از قول مقام معظم رهبری نقل می‌کردند که ایشان برای محکم شدن وحدت بین مسلمین، علی (ع) را محور وحدت می‌دانند؛ برخلاف برخی‌ها که علی (ع) را مایه اختلاف بین شیعه و سنی می‌دانند. شاهد دلیل ایشان هم مجاهدت‌ها و سکوت‌های فراوان امیرالمومنین به خاطر حفظ وحدت میان مسلمین بود. این نکته برای خودم بسیار جالب و جدید بود. به همین خاطر جستجویی کردم در بیانات معظم‌له و این جملات زیبا را در مورد این موضوع یافتم:
«یک جمله در باب بزرگداشت این میلاد معظّم عرض بکنم. خصوصیات امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام): آن برجستگى و درخشندگىِ ایمان ناب امیرالمؤمنین، آن جهاد دشوار و سختى که آن بزرگوار - از اول دوران اسلام تا آخر عمر - خود آن را بر دوش کشید، آن عدالت‌ورزىِ بى‌نظیر - که تا امروز هم نه فقط مسلمانان، بلکه آگاهان غیرمسلمان را هم مجذوب خود کرده است - آن عبادت خالصانه‌ى متضرعانه‌ى بى‌نظیر آن بزرگوار و بقیه‌ى صفات برجسته‌اى که در امیرالمؤمنین هست، چیزهائى نیست که مسلمانان - از هر فرقه و مذهبى - در آن اختلاف داشته باشند.
امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) شخصیتى است که همه‌ى فرق اسلامى درباره‌ى عظمت او، درباره‌ى خصوصیات او و درباره‌ى شأن و منزلت والاى او در اسلام، با یکدیگر اتفاق نظر دارند.
لذا به جرأت میتوان گفت که على‌بن‌ابیطالب (علیه الصّلاة و السّلام)، میتواند نقطه‌ى اشتراک و تلائم و همبستگى میان فِرق اسلامى قرار بگیرد. در همه‌ى زمانها و دوره‌ها، فرقه‌هاى اسلامى - به جز گروه ناچیز و اندک نواصب که خارج از فِرق اسلامى هستند - شأن امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) را همان شأن والا و برجسته و ممتازى میدانستند که شما در کتابهاى فریقین - چه شیعه و چه سنى - ملاحظه میکنید. بنابراین امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) ملتقى و محل اشتراک فرقه‌هاى اسلامى است و میتواند منبعى براى وحدت بین مسلمین به حساب بیاید.
این امروز براى دنیاى اسلام مورد نیاز است. امروز که دشمنان اسلام - که نه طرفدار این فرقه و نه طرفدار فرقه‌ى دیگر نیستند؛ گاهى از یک فرقه‌اى به ضرر فرقه‌ى دیگر حمایت مى‌کنند، گاهى هم عکس آن عمل مى‌کنند - دنبال ایجاد افتراق و شکاف بین مسلمانها هستند و در یک چنین دورانى که مسلمانها به وحدت و یکدلى احتیاج مبرمى دارند، امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) میتواند مظهر این وحدت باشد؛ نقطه‌اى باشد که همه‌ى مسلمانها در مقابل آن نقطه، مذعن و معترف و مقرّند. هیچ طرفى نمیتواند ادعا کند که امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) متعلق به اوست. خب، ما شیعیان در زیارت جامعه میگوئیم: «معروفین بتصدیقنا ایّاکم»؛ ما معروفیم به ارادت و علاقه و عشق به امیرالمؤمنین و خاندان پیغمبر؛ لکن نمیتوانیم ادعا کنیم که امیرالمؤمنین فقط متعلق به ماست. نه، همه‌ى مسلمانهاى عالَم - از فرقه‌هاى مختلف - درباره‌ى امیرالمؤمنین این را قائلند که این شخصیت عظیم، این انسان بى‌نظیر و این مظهر کامل اسلام، ذره‌اى و لحظه‌اى از متابعت پیغمبر اکرم سرپیچى نکرد؛ تخلف نکرد؛ کوتاهى نکرد؛ از دوران کودکى، تا دوران نوجوانى، تا دوران ریعان شباب و تا آخر عمر، یک لحظه در راه مجاهدت براى خدا و براى اسلام و براى قرآن فروگذار نکرد.
پس این یک نکته است که ما - چه شیعه، چه سنى و چه مذاهب گوناگون بین این فرقه‌ها - بیائیم و امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) را ملاک و محور وحدت قرار بدهیم.
امیرالمؤمنین مال همه است و خود آن بزرگوار هم شعارها و روشهائى را در زندگى مبارک خود دنبال کرده است که متعلق به همه‌ى انسانهاست...»
 
 
 
بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در میلاد حضرت علی (ع) 26/4/1387