چند سال پیش وقتی برنامه ششم #توسعه تازه تصویب شده بود، در جلسهای با یکی از مدیران ارشد حاکمیتی بودم. بحث در مورد موضوع خاصی بود که در آن سازمان حاکمیتی اخیرا مصوبهای داشت که قرار بود برنامه عملیاتی آن اجرایی شود. عرض کردم چرا این مصوبه هدفگذاری کمّی کمتری نسبت به سیاست کلان برنامه ششم توسعه است که #رهبری ابلاغ فرمودند؟ پرسیدند مگر ابلاغیه سیاستی در این مورد وجود دارد؟ گفتم بله. در سیاستهای کلان برنامه ششم توسعه! آن مدیر ارشد محترم به مافوق خود که منصوب رهبری بودند، این نکته را رساندند و جالب اینکه ایشان هم مطلع نبود یا فراموش کرده بود یا هر چه؛ و در صدد برآمدند که برنامه را اصلاح کنند. آنجا گفتم گویا خیلی از اوقات اخبار #محرمانه مهمتر از سیاستها و قوانین است. همه دوستان دنبال کشف و استمزاج نظر رهبری هستند ولی فرمایشات صریح ایشان روی زمین مانده است. خیلی از مدیران با خبرند که رهبری در فلان جلسه #خصوصی به فلان مسئول ارشد کشور چه چیزی فرمودهاند اما بعضا پیش میآید که با خبر نیستند دستور صریح یا سیاستها و قوانین ابلاغی کشور چیست یا اهمیت آن را درست درک نمیکنند. این ویدئو یکی از همان موارد است که رهبری اعتراض میکنند کرسیهای آزاداندیشی را که صد بار گفتم را راه بیندازید. جالب اینکه از این سخنرانی حدود یازده سال میگذرد و وضعیت کرسیهای آزاداندیشی را خودتان قضاوت کنید. تاریخ سخنرانی سیزدهم مهر ماه ۱۳۹۰ است.
وقتی سال 76 برای اولین بار رهبر معظم انقلاب از «آزادفکری» سخن گفتند و پس از آن «کرسیهای آزاداندیشی» را مطرح کردند، همه فقط در حرف حمایت کردیم و آنقدر این سخن ایشان بر زمین ماند تا امسال فرمودند: « کرسیهای آزاداندیشی را که من صد بار تاکید کردم، راه بیندازید.» آنچه که تا به حال انجام شده، یک سری اساسنامه و قوانین بوده که البته به عنوان زیربنا بسیار هم مفید است اما خروجی زیادی نداشته است. خروجیهای انجام گرفته اصلا در حد توصیفاتی که معظم له در مورد کرسیهای آزاداندیشی به کار بردند نبود؛ توصیفاتی از قبیل: «راه تعالی فرهنگ»، «بهترین راه علاج هرج و مرج فرهنگی» و «مایه افتخار تشیع». به همین دلیل «شبکه خبری اجتماعی افسران جوان جنگ نرم» تصمیم گرفت در راستای اجرایی شدن فرمایشات مقام معظم رهبری چند سرویس جدید در فضای مجازی ایجاد کند که به صورت اختصاصی برای این کار طراحی شده است. ایجاد سرویسهای مرتبط با آزاداندیشی در فضای مجازی چند حسن بزرگ دارد که از آن جمله میتوان به حذف کردن فاصله مکانی و زمانی و همچنین یکسان بودن تمام مردم برای شرکت در این کرسیها و اظهار نظرات خود اشاره کرد. زیرا معمولا بسیاری از جوانان و حتی نخبگان ممکن است با اینکه توانایی و تخصص لازم را در موضوعات مختلفی که با نام آزاداندیشی برگزار میشوند، دارند ولی به خاطر فاصله مکانی و یا ابراز سلیقههای شخصی برگزار کنندگان از اظهار نظر در این کرسیها بازمیمانند. اولین سرویس که امروز رونمایی شد، سرویس «مناظره گروهی» است که به کاربران افسران این اجازه را میدهد در مورد موضوعات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با یکدیگر به بحث، تبادل نظر و تضارب آرا بپردازند. موضوع مناظره با توجه به مباحث روز «وحدت اصولگرایان در انتخابات مجلس؛ آری یا خیر؟» میباشد که کاربران میتوانند طی چند روز راجع به آن بحث کنند. برای اطلاع بیشتر از چگونگی عضویت و فعالیت در شبکه خبری اجتماعی افسران میتوانید روی این لینک کلیک نمایید. همچنین برای اطلاع بیشتر از سرویس مناظره گروهی به لینک زیر مراجعه فرمایید.
سه کرسی متفاوت ولی در یک راستا · به نظر مىرسد که هر سه روش پیشنهادى شما یعنى تشکیل 1) «کرسىهاى نظریهپردازى»؛ 2) «کرسىهاى پاسخ به سؤالات و شبهات» و 3) «کرسىهاى نقد و مناظره»، روشهایى عملى و معقول باشند و خوب است که حمایت و مدیریت شوند به نحوى که هر چه بیشتر، مجال علم، گسترش یافته و فضا بر دکانداران و فریبکاران و راهزنان راه علم و دین، تنگتر شود[1]. آزادفکری در همهی رشتهها · من بر پیشنهاد شما مىافزایم که این ایده چه در قالب «مناظرههاى قانونمند و توأم با امکان داورى» و با حضور «هیأت داورى علمى» و چه در قالب تمهید «فرصت براى نظریهسازان» و سپس «نقد و بررسى» ایدهی آنان توسط نخبگان فن و در محضر وجدان علمى حوزه و دانشگاه، تنها محدود به برخى قلمروهاى فکر دینى یا علوم انسانى و اجتماعى نیز نماند بلکه در کلیهی علوم و رشتههاى نظرى و عملى (حتى علوم پایه و علوم کاربردى و ...) و در جهت حمایت از کاشفان و مخترعان و نظریهسازان در این علوم و در فنون و صنایع نیز چنین فضایى پدید آید. · براى آن که ضریب «علمى بودن» این نظریات و مناظرات، پایین نیاید و پخته گویى شود و سطح گفتوگوها نازل و عوامانه و تبلیغاتى نشود، باید تمهیداتى اندیشید و قواعدى نوشت. · اینجانب با چنین طرحهایى همواره موافق بودهام و از آن حمایت خواهم کرد و از شوراى محترم مدیریت حوزهی علمیهی قم مىخواهم تا با اطلاع و مساعدت «مراجع بزرگوار و محترم» و با همکارى و مشارکت «اساتید و محققین برجستهی حوزه»، براى بالندگى بیشتر فقه و اصول و فلسفه و کلام و تفسیر و سایر موضوعات تحقیق و تألیف دینى و نیز فعال کردن «نهضت پاسخ به سؤالات نظرى و عملى جامعه»، تدارک چنین فرصتى را ببینند. · از شوراى محترم انقلاب فرهنگى و بهویژه ریاست محترم آن نیز مىخواهم که این ایده را در اولویت دستور کار شورا براى رشد تمامی علوم دانشگاهى و نقد متون ترجمهاى و آغاز «دوران خلاقیت و تولید» در عرصهی علوم و فنون و صنایع و بهویژه رشتههاى علوم انسانى و نیز معارف اسلامى قرار دهند تا زمینه براى این کار بزرگ به تدریج فراهم گردد و دانشگاههاى ما بار دیگر در صف مقدم تمدن سازى اسلامى و رشد علوم و تولید فنآورى و فرهنگ، قرار گیرند. بىشک هر دو نهاد از طرحهاى پیشنهادى فضلا دانشگاهى و حوزوى و از جمله طرح شما، استفاده خواهند کرد تا با رعایت همهی جوانب مسأله، جنبش «پاسخ به سؤالات»، «مناظرات علمى» و «نظریه پردازى روشمند» را در کلیهی قلمروهاى علمى حوزه و دانشگاه، نهادینه و تشویق کنند.[2]
سال 76 سالی بود که رهبر معظم انقلاب، زندگی قرآنی را زمینه ساز آزادفکری جامعه معرفی کردند و سال 81 سالی بود که برای اولین بار پیشنهاد برگزاری کرسی های آزاداندیشی را ارائه فرمودند. از آن روزها، سال های متمادی می گذرد اما آنقدر عملکرد امثال ما در اجرای آن ضعیف بود که ایشان چند هفته پیش فرمودند « من صدبار تاکید کردم...»
تصمیم گرفتیم برای اینکه طعم واقعی ولایت پذیری را بچشیم، منشوری از منظر معظم له آماده کنیم تا در زمینه کرسی آزاداندیشی هم راه را بشناسیم و هم وظایفمان را. ما بر این اعتقادیم که ولایت پذیری آن نیست که برخی ها به عنوان ابزار سیاسی از آن استفاده می کنند بلکه باید در تمامی زمینه ها به خواسته های ولی فقیه گوش سپاریم و عمل نماییم. باشد که ایران اسلامی را بر بام جهان ببینیم. • ضرورت آزاداندیشی راه تعالی فرهنگ، آزاداندیشی است - اگر بخواهیم در زمینهى گسترش و توسعهى واقعىِ فرهنگ و اندیشه و علم حقیقتاً کار کنیم، احتیاج داریم به اینکه از مواهب خدادادى و در درجهى اوّل آزاداندیشى استفاده کنیم. [1] بهترین راه علاج هرج و مرج فرهنگی - براى علاج بیمارىها و هتاکىها و مهار هرج و مرج فرهنگى نیز بهترین راه، همین است که آزادى بیان در چارچوب قانون و تولید نظریه در چارچوب اسلام، حمایت و نهادینه شود. [2] • آزاداندیشی چیست؟ آزادفکری و عقلانیت، مایه افتخار تشیع • آزاد فکرى و عقلانیت شیعه، این دو عنصرِ در کنار هم، مایهى افتخار ماست. تفکرات شیعه، عقلانى است. ما از اول تشیع در تعالیم ائمه (علیهمالسّلام) به سوى عقل، منطق و استدلال سوق داده شدیم و همینطور هم باید عمل بکنیم؛ حتّى در فقه. • شما ببینید شاگردان برجستهى امام صادق و امام باقر (علیهما السّلام) در مواردى با حضرت طورى حرف مىزدند که حضرت با آنها استدلالى حرف مىزدند. «یعرف هذا و اشباهه من کتاب اللَّه عزّوجلّ: ما جعل علیکم فى الدّین من حرج»؛ یعنى به «زراره» یاد مىداد که اینطورى باید از کتاب خدا استفاده کنى؛ یعنى امام روش اجتهاد و استنباط از قرآن را به او یاد مىدهد. • ما از اول این طورى رشد کردیم؛ شیعه عقلانى و با آزادفکرى رشد کرده است. این را باید قدر دانست و دنبال کرد. [3]